Tijdens de verschillende verkiezingsdebatten in november is het pensioendossier weinig meer aan de orde geweest. Op zich ook niet zo verwonderlijk want de Wet toekomst pensioenen is immers al in juli 2023 ingegaan. Maar nu de verkiezingen zijn geweest en er een kabinet moet worden gevormd kan de nieuwe pensioenwetgeving toch weer op de onderhandelingstafel komen.
Als we kijken naar de partijen die eerder in de Tweede Kamer tegen de wet hebben gestemd, hebben die nu een meerderheid. Maar het is maar de vraag of partijen vast zullen houden aan hun eerdere keuze of aan de standpunten in hun verkiezingsprogramma. De meeste partijen hebben namelijk wel wat wensen als het over pensioen gaat.
Een kabinet over rechts?
Als er een centrum rechts kabinet komt, zal dit mogelijk bestaan uit de PVV, VVD, NSC en wellicht de BBB. Overigens wordt de PVV als “rechts” betiteld door hun migratiestandpunt, maar hun sociaal economisch beleid en stemgedrag is eerder links te noemen. De PVV ziet graag de hele wet verdwijnen. Of zoals ze het zelf zeggen: we draaien de onverantwoordelijke en extreem onzekere nieuwe pensioenwet terug. Ze willen terug naar het oude stelsel waarbij de rekenrente reëler (waarschijnlijk bedoelen ze hiermee hoger) wordt vastgesteld. De VVD daarentegen wil gecontroleerd overgaan naar het nieuwe stelsel. Er wordt niet verder uitgewerkt wat onder gecontroleerd wordt verstaan.
Waar het NSC bij de stemming in de Tweede Kamer nog tegen de wet was, lijkt het NSC lijkt er nu vanuit te gaan dat de WTP blijft bestaan. Wel willen ze de wetgeving op onderdelen herzien. Zo wil men de regels voor het invaren van de oude pensioenen in het nieuwe stelsel aanpassen waardoor, naar verwachting, er niet of minder wordt ingevaren. Dit betekent dat de oude pensioenaanspraken in het huidige systeem achterblijven en alleen de nieuwe pensioenopbouw volgens het nieuwe systeem plaats zal vinden.
Tot slot de BBB. Als het aan hen ligt wordt de invoering van de nieuwe Pensioenwet teruggedraaid. De verdere invulling van hoe het dan wel moet, behalve dat deelnemers van pensioenfondsen meer inspraak moeten krijgen op het beleggingsbeleid, geven zij niet aan in hun programma.
Als we kijken naar de standpunten dan zien we dat er twee partijen zijn die terug willen naar het oude systeem en twee partijen zijn die het nieuwe stelsel willen, met wellicht wat aanpassingen.
Of komt er een kabinet over links?
Bij een centrum links kabinet komen partijen als PvdA-GroenLinks, D’66 en de SP in beeld, wellicht aangevuld met de VVD en het CDA. Van deze partijen heeft alleen de SP eerder tegen de wet gestemd in de Tweede Kamer. Het standpunt van de SP komt overigens redelijk overeen met dat van de PVV. Zij willen, net als de PVV, de nieuwe pensioenwet terugdraaien en de AOW-leeftijd verlagen naar 65 jaar. PvdA-GroenLinks heeft in haar programma staan dat pensioenfondsen min of meer gedwongen worden duurzaam te gaan beleggen. Daarnaast willen ze een pensioenplicht voor alle werknemers. Maar dit kan allemaal onder het nieuwe pensioenstelsel. D’66 staat volledig achter de nieuwe pensioenwetgeving. Ze willen na de invoering van de pensioenhervorming verder bouwen aan pensioenen die mensen keuzevrijheid én zekerheid voor later geven. CDA is ook voorstander van de nieuwe pensioenwetgeving. Ook van hen hoeven er geen grote veranderingen in de net aangenomen wet te worden verwacht.
Komt pensioen op de onderhandelingstafel?
Bij onderhandelingen tussen partijen over een centrum rechtskabinet zal het pensioendossier zeker op tafel komen. Vooral NSC zet in op aanpassing van de wet als het gaat om het invaren van de oude pensioenen. De PVV en BBB lijken hierin mee te gaan, waarschijnlijk omdat ze daarmee van NSC “wisselgeld” krijgen op andere dossiers. Het is afwachten of deze zaken onderdeel worden van toekomstige kabinetsplannen of dat men dit aan initiatieven vanuit de Tweede Kamer overlaat. Het is namelijk zeer de vraag of PVV- en BBB-stemmers zich echt druk maken over het pensioendossier of dat er andere zaken zijn die ze liever geregeld zien in een regeerakkoord.
En de nieuwe Tweede Kamer heeft al van zich laten horen. NSC heeft voor eind januari 2024 een debat aangevraagd over aanpassing van de wet zodat pensioenfondsen een referendum moeten houden onder de deelnemers indien voor invaren wordt gekozen. Vraag is hierbij wel of het demissionaire kabinet echt werk zal maken van gewenste aanpassingen of deze overlaat aan het nieuwe kabinet.
Wat wel te verwachten is, is dat komende jaren door alle politieke partijen kritisch zal worden gekeken hoe pensioenfondsen omgaan met de nieuwe wetgeving. Mogelijk zal dit dan tot gevolg hebben dat er reparatiewetgeving komt om bijvoorbeeld de regels rond het invaren van de oude pensioenen in het nieuwe stelsel te veranderen of de inspraakprocedures van deelnemers op wijzigingen in de pensioenen aan te passen. Vanuit de pensioenfondsen komt ondertussen wel het signaal dat alle wijzigingen het transitie proces nog verder onder druk zal zetten.
De tijd zal het leren, eerst maar een nieuw kabinet. Pensioenregelingen en pensioenbeleggingen zijn voor de lange termijn waarbij stabiliteit, rust en geduld belangrijke eigenschappen zijn. Het is te hopen dat de politici dit ook beseffen
Hoe kan VLC & Partners u helpen?
Wij zijn altijd up-to-date met het laatste pensioennieuws. Voor vragen over het nieuwe pensioenstelsel zijn we slechts één telefoontje verwijderd. Maar we bieden meer dan dat. Onze diensten omvatten HR- en ondernemingsraadopleidingen, professionele presentaties voor bestuursleden en RvC maar ook communicatieplannen. We begrijpen het belang van heldere communicatie naar uw medewerkers en belanghebbenden. VLC & Partners is uw strategische partner voor pensioen- en verzuimvraagstukken. Neem vandaag nog contact op om te ontdekken hoe we u kunnen ondersteunen.